ارزش افزوده چیست؟
ارزش افزوده ، به ارزشی گفته می شود که در فرآیند تولید یک محصول به کالای واسطه ای یا همان مواد اولیه محصول اضافه می شود. البته ارزش افزوده مختص به یک کالا نیست، بلکه به فرآیند تولید مرتبط است. یکی از منابع مهم درآمد دولت‌ها، درآمدهای مالیاتی ناشی از مالیات بر ارزش افزوده است. دولت‌ها با دریافت مالیات به صورت مستمر می‌توانند خدمات ضروری برای جامعه را با ثبات و با برنامه ریزی مناسب ارائه دهند.
به عبارت دیگر مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که در طول فرآیند تولید و خدمات از محل تولید تا فروش کالا به مشتری نهائی، مرحله به مرحله اخذ می‌شود. در این مالیات، نباید مالیاتی توسط تولید کنندگان پرداخت شود و باید مصرف کننده نهایی فقط این مالیات را بپردازد؛ بنابراین تولیدکنندگان پرداختی و مالیاتی که بابت خرید مواد اولیه و سایر کالاها را انجام داده‌اند از خریداران دریافت کرده و مابه‌التفاوت را به دولت پرداخت می کنند..
مالیات بر ارزش افزوده چیست؟
مالیات بر ارزش افزوده شامل تمام خدمات و کالاهایی که در ایران به فروش می‌رسد می شود اما دارای چند استثنا است: سیگار و سوخت هواپیما دو کالای خاص هستند که به هرکدام به ترتیب 12 و 20 درصد مالیات ارزش افزوده تعلق می‌گیرد؛ به محصولات کشاورزی فرآوری نشده، کالاهای اساسی (برنج، روغن، گوشت و…) و خدمات بهداشتی مالیات بر ارزش افزوده تعلق نمی‌گیرد.
طبق قانون مالیات بر ارزش افزوده نیز باید به صورت فصلی (هر 3 ماه یکبار) پرداخت شود. کسب و کارهای مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده وظیفه دارند تا نهایتا 15 روز پس از پایان هر فصل با مراجعه به سامانه مالیات بر ارزش افزوده نسبت به پرداخت مالیات ارزش افزوده اقدام کنند. در صورتی که پرداخت مالیات ارزش افزوده در مدت زمان قانونی پرداخت نشود، جریمه دیرکرد در پرداخت به مبلغ مورد نظر اضافه می شود. پرداخت این مبالغ به صورت آنلاین از طریق سامانه مالیات بر ارزش افزوده امکان پذیر است.
مشمولین ثبت نام مالیات ارزش افزوده (فراخوان مالیات ارزش افزوده)
ماده 18- مودیان مکلفند به ترتیبی که سازمان امور مالیاتی کشور تعیین واعلام می نماید نسبت به ارائه اطلاعات درخواستی سازمان مذکور وتکمیل فرمهای مربوطه اقدام وثبت نام نمایند.
- کلیه وارد کنندگان؛
- کلیه صادر کنندگان؛
- کلیه فعالان اقتصادی که مجموع فروش کالاها و ارائه خدمات آنها در سال 1386 سه میلیارد ریال یا بیشتر بوده است؛
- کلیه فعالان اقتصادی که مجموع فروش کالاها و ارائه خدمات آنها در پنج ماهه آغازین سال 1387، یک میلیارد و دویست پنجاه میلیون ریال یا بیشتر بوده است.
- کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی که برای آنها جواز تأسیس و پروانه‌ی بهره‌برداری از وزارتخانه‌ی ذیربط صادر شده یا می‌شود؛
- بهره‌برداران معادن؛
- ارائه دهندگان خدمات حسابرسی، حسابداری و دفترداری و همچنین خدمات مالی؛
- حسابداران رسمی شاغل و موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران؛
- ارائه دهندگان خدمات مدیریتی و مشاوره‌ای؛
- ارائه دهندگان انواع خدمات انفورماتیک، رایانه‌ای اعم از سخت افزاری، نرم افزاری و طراحی سیستم؛
- متل‌ها و هتل‌های سه ستاره و بالاتر؛
- بنکداران، عمده فروش‌ها، فروشگاه‌های بزرگ، واسطه‌های مالی، نمایندگان توزیع کالاهای داخلی و وارداتی و صاحبان انبارها؛
- نمایندگان موسسه‌های تجاری و صنعتی، اعم از داخلی و خارجی؛
- مؤسسات حمل و نقل موتوری و باربری دارای مجوز از مراجع ذیربط، زمینی، دریایی و هوایی باربری (به استثناء واحدهایی که صرفاً به امر حمل و نقل مسافر اشتغال دارند)؛
- مؤسسات مهندسی و مهندسی مشاور؛
- مؤسسات تبلیغاتی و بازاریابی.
- کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که بر اساس شرایط مراحل اول و دوم ثبت نام، مشمول اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده نگردیده‌اند، در صورتی که در سال 1387 یا 1388 مجموع فروش کالاها ارائه خدمات(غیر معاف یا معاف و غیر معاف) آنها سه میلیارد ریال و بالاتر می باشد.
- کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که براساس شرایط مراحل اول ، دوم و سوم ثبت نام، مشمول اجرای نظـام مالیـات بـر ارزش افزوده نگردیده اند، در صورتی که شاغل به فعالیت های ذیل (از جمله فعالیتهای موضوع بند «ب» ماده96قانون مالیاتهای مستقیم) باشند، با هر میزان فروش یا درآمد، مشمول مرحله چهارم ثبت نام ، آمـوزش و اجرای قانون خواهند بود.
- صاحبان کارگاه های صنعتی (اعم از صنفی وغیر صنفی که دارای حداقل برق سه فاز 50 آمپرباشد)؛
- فروشندگان طلا و جواهر؛
- فروشندگان آهن آلات؛
- صاحبان تالارهای پذیرائی ورستوران ها؛
- صاحبان متل وهتل های یک و دوستاره و هتل آپارتمان؛
- صاحبان نمایشگاه هاو فروشگاه های خودرو و بنگاه معاملات املاک؛
- صاحبان تعمیرگاه های مجاز خودرو؛
- چاپخانه داران ؛
- صاحبان دفاتراسناد رسمی؛
- صاحبان مراکز ارتباطات رایانه ای، دفاتر خدمات ارتباطی (دفتـر خـدمات مشـترکین تلفـن همـراه وآژانـس هـای پستی) و دفاتر خدمات دولت الکترونیک، پلیس+10 و دفاتر خدمات الکترونیک شهر؛
- صاحبان دفاترخدمات مسافرتی و جهانگردی؛
- صاحبان سینماها، تماشاخانه هاو مکان های تفریحی و ورزشی.
- کلیه اشخاص حقوقی که بر اساس شرایط مراحل اول، دوم، سوم و چهارم ثبت نام، مشمول اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده نگردیده اند، در صورتی که در هر یک از سال های 1387، 1388، یا 1389 مجموع کالاها و ارائه خدمات(غیر معاف یا معاف غیر معاف) آن ها یک میلیارد ریال و بیشتر باشد.
- اشخاص حقوقی و همچنین حقیقی(صرف نظر از مبلغ فروش سالانه) موضوع ماده 98 قانون مالیات های مستقیم که به فعالیت های زیر اشتغال دارند:
- چلوکبابی ها، سالن های غذاخوری، سفره خانه های سنتی و اغذیه فروشی های زنجیره ای با مالکیت واحد و با نام و نشان و عنوان تجاری واحد فارغ از مساحت محل کسب و کار و نوع مجوز
- کلیه اشخاص حقوقی فعال با هر حجم از فروش و یا درآمد از محل عرضه کالا و ارائه خدمات مشمول که موجب فراخوان های قبلی(فراخوان مرحله اول تا ششم) تا کنون برای اجرای قانون فراخوان نشده اند، به استثنای اشخاص حقوقی با فعالیت های صرفاً معاف موضوع ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده